خاکشیر بسته بندی ساشه ای Flixweed Seed

دانه خاکشیر بسته بندی ساشه نیوشا

این محصول که از سال 1402 به عنوان یکی دیگر از اعضاء خانواده دانه‌های نیوشا تولید شده است، برای تهیه «شربت خاکشیر» به عنوان یکی از نوشیدنی‌های سنتی و محبوب ایرانیان استفاده می‌شود. شربت خاکشیر را می‌توان با ترکیب‌های متفاوتی آماده کرد و تنوع طعم و مزه آن بسیار بالا است.

خواص دانه خاکشیر :

بهبود عملکرد دستگاه گوارش

رفع یبوست

کاهش علائم سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

بهبود عملکرد مجاری تنفسی و ریه

بهبود عملکرد کبد

تنظیم قند خون

بهبود عملکرد قلب و عروق

بهبود عملکرد دستگاه ادراری

ضد سرطان

بهبود عملکرد غده تیروئید

افزایش قدرت باروری

ضد التهاب

به طور سنتی، از دانه‌ی خاکشیر مخلوط با آب سرد به عنوان یک نوشیدنی برای رفع تشنگی و پیشگیری از گرمازدگی خصوصاً در فصول گرم استفاده می‌کنند. دانه‌ی خاکشیر برای سم‌زدایی کبد و رفع یبوست نیز مفید است.

تاریخچه و گیاهشناسی:

خاکشیر یا خاکشی گیاهی علفی، یک‌ساله و ندرتاً دوساله است (1) که به خانواده شب‌بوئیان (Cruciferae) تعلق دارد؛ این خانواده را چلیپاییان (Brassicaceae) هم نامیده‌اند. (2) این گیاه بومی آسیا، آفریقای جنوبی، آمریکای جنوبی، جنوب اروپا و نیوزلند است. (3)

خاکشیر در طیف وسیعی از محیط‌های زیست از جمله محیط‌های خشک رشد می‌کند (1) و به‌طور گسترده‌ در نقاط مختلف دنیا پراکنش دارد؛ (4) پراکنش فعلی آن شامل آسیای شرقی، جنوب آفریقا، آمریکای جنوبی، استرالیا و نیوزلند است. همچنین در شمال مکزیک و بیشتر قسمت‌های ایالات متحده آمریکا و کانادا وجود دارد. (1) همچنین، به‌طور وحشی در بیشتر نقاط ایران به‌ویژه در مناطق شمال شرق پراکنش دارد. (3)

این گیاه دانه‌‎های زیادی تولید می‌کند که برای مدت زمان طولانی قابلیت زنده‌مانی در خاک دارند (1) و به عنوان علفی هرز با قدرت جوانه‌زنی و رویش زیاد، به‌ویژه در اواخر پاییز و اوایل بهار، شناخته شده است. (4) خاکشیر معمولاً در حاشیه جاده‌ها، مراتع، مناطق زیر کشت و مزارع قدیمی، (5) دامنه تپه‌ها و کوه‌ها، کف دره‌ها و اطراف رودخانه‌ها رشد می‌کند. (1)

نام علمی این گیاه دستخوش بازنگری‌های متعددی شده است و اولین بار در سال 1753 میلادی توسط کارل لینه (گیاه‌شناس سوئدی) Sisymbrium sophia L. توصیف شد. (1) در نهایت، در سال 1892 فیلیپ بارکر وب (Philip Barker Webb) آن را Descurainia sophia نامید و این نام توسط کارل پرانتل (Karl Prantl) منتشر شد. (6) لقب یونانی sophia (سوفیا، به معنی فضیلت و فرزانگی) به خواص دارویی معروف این گونه اشاره دارد. (1)

خاکشیر تا ارتفاع 90 سانتی‌متر رشد می‌کند. (1) ساقه‌ها و برگ‌های آن با پرزهای ستاره‌ای شکل پوشیده شده‌اند که به گیاه رنگ سبز مایل به خاکستری می‌دهد. (5) ساقه آن قائم، بدون انشعاب یا منشعب شده از ناحیه سطح زمین است؛ (1) ساقه‌ها اغلب در قسمت انتهایی منشعب می‌شوند و گل‌هایی به رنگ زرد روشن، به صورت خوشه‌ای در انتهای ساقه آرایش گرفته‌اند. برگ‌های آن متناوب، دارای دمبرگ، به طول 2.5 تا 10 سانتی‌متر و به بخش‌های باریک تقسیم می‌شوند (5) و شبیه سرخس هستند. (6) میوه‌های آن به وضع قائم روی ساقه ظاهر می‌شوند و به شکل نیام‌ (غلاف‌ یا خورجین) و باریک، (1 و 5) به طول 13 تا 38 میلی‌متر و دارای دمگل بلند هستند. (5) هر نیمه‌ی نیام (غلاف) حاوی 10 تا 20 عدد دانه خاکشیر است که در یک ردیف قرار دارند. (6) دانه خاکشیر بسیار ریز (حدود 0.8 میلی‌متر (6)) و به رنگ زرد تیره (3) یا قهوه‌ای مایل به قرمز (1) است که سطحی ناصاف به شکل بیضی کشیده دارد که یک رأس آن بریده و دارای حلقه‌ای مایل به زرد و شفاف است.